رابطه افسردگی و ریزش مو چیست؟

امروزه روش زندگی انسان نسبت به گذشته تغییر پیدا کرده،روند زندگی سریعتر شده استفاده از ابزار و وسایل بیشتر شده و زندگی به معنایی راحت تر شده. ولی در این عصر دیجیتال انسان تنها تر شده و بیماری های جسمی و فیزیکی شاید به ظاهر کمتر شده ولی موجی از بیماری های روحی و روانی انسان های جهان را در برگرفته است. یکی از مهمترین این بیماری ها افسردگی می باشد که شاید بی اغراق بتوان آن را مادر بیماری های امروزه بشر دانست. افسردگی به تمامی قسمت های بدن تاثیر می گذارد. یکی بارزترین قسمت های تاثیر گذار آن پوست و مو می باشد. تا آنجایی که محققان به این موضوع پی برده اند که افسردگی و ریزش مو رابطه مستقیم با هم دارند.

آیا افسردگی و ریزش مو تا چه حدی به هم مرتبط هستند؟

تقریبا 50% زنان و مردان در طول زندگی خود دچار درجاتی از ریزش مو می شوند. ولی آیا تمام دلایل ریزش مو عصبی می باشد؟

از دلایل ریزش مو در انسان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. مشکلات جسمی: هرگونه آسیب فیزیکی مانند: ضربه به سر،تصادفات، بیماری های حاد فیزیکی مانند آنفولانزا و بیماری نوپدید کرونا هم می تواند باعث ریزش مو موقت شود. البته در این موارد نیز نمیتوان نقش افسردگی و ریزش مو را نادیده گرفت.
2. ریزش مو پس از زایمان: این ریزش مو موقت بوده و به علت تغییر هورمون بانوان در دوران بارداری ایجاد می شود. و جالب اینجاست که اگر فرد دچار افسردگی بعد از از زایمان باشد این ریزش مو شدیدتر و طولانی تر خواهد بود.
3. مصرف بیش از حد و بدون تجویز پزشک برخی ویتامین ها مانند ویتامین A
4. عدم تغذیه مناسب: اگر در جیره غذایی روزانه شما پروتئین به مقدار کافی وجود نداشته باشد رشد موها متوقف و شروع به ریزش می کند. عدم تغذیه مناسب و کم اشتهایی یکی از علائم بارز افسردگی می باشد. در این قسمت هم افسردگی و ریزش مو می تواند نقش پررنگی داشته باشد.
5. مردان دراری الگوی خاص ریزش مو هستند و آن هم بیشتر به دلیل وراثت و هورمون آنها می باشد. البته باز افسردگی باعث تسریع این روند می شود.
6. نقش وراثت هم مانند تمامی سایر بیماری ها در ریزش مو هم تاثیر گذار است. اگر در خانواده افرادی وجود دارند که دچار ریزش مو هستند احتمال ریزش مو در افراد آن خانواده هم افزایش می یابد.
7. تغییرات هورمون در بانوان هم می تواند یکی از دلایل ریزش مو باشد. بویژه پس از دوران یائسگی و یا تغییر دارو های هورمونی.
8. افسردگی و ریزش مو: فشار های عاطفی از قبیل طلاق، از دست دادن عزیزان، و هر مشکل عاطفی دیگر هم خود می تواند باعث ریزش مو شود و هم می تواند بصورت غیر مستقیم باعث تشدید این روند شود.
9. ریزش مو ناشی از فقر آهن که در بانوان بسیار شایع است.
10. کم کاری تیروئید: هورمون تیروئید سوخت وساز بدن را تنظیم می کند در صورتی که بطور متعادل ترشح نشود باعث تغییرات فیزیولوژیکی در بدن شده و ریزش مو را نیز شامل می شود. باز هم نقش تغییرات روحی و روانی نیز در این بیماری ثابت شده است.
11. کمبود برخی ویتامین ها هم مانند ویتامین گروه ب نیز باعث درجاتی ازریزش مو می شود.
12. بیماری های اتوایمیون هم باعث ریزش مو می شود به ویژه بیماری هایی که باعث تغییرات هورمون در بدن میشود.
13. از دست دادن شدید اشتها و وزن نیز باعث ریزش مو می شود. افسردگی و ریزش مو یکی از دلایل اصلی این روند می تواند باشد.
14. درمان سرطان و شیمی درمانی نیز باعث ریزش مو می شود.
15. بیماری های زنانه مانند کیست های تخمدانی با ایجاد عدم تعادل هورمون در بدن بانوان درجاتی از ریزش مو را ایجاد خواهد کرد.
16. ریزش مو بدلیل مصرف داروهای ضد افسردگی: در این روند نیز افسردگی و ریزش مو کاملا نقش خود را نشان می دهد. البته مصرف داروهای دیگری مانند: رقیق کننده خون و ایبوپروفن و غیره هم باعث افزایش ریزش مو می شوند.
17. ریزش مو بخاطر دستکاری کردن زیاد موها: که بیشتر در بانوان اتفاق می افتد رنگ کردن و حالت دادن بیش از حد موها هم به آنها آسیب فیزیکی رسانده و باعث ریزش مو می شود.
18. تریکوتیلومانیا: این حالت روانی که در زنان 4 برابر مردان است نیز باعث ریزش مو می شود. در این حالت فرد با موهای خود بازی کرده و موهای خود را می کند. افسردگی از عوامل تشدید این حالت است.
19. سن: در گذشته از سن 60 سال به بالا ریزش موها افزایش می یافت. ولی امروزه محققان متوجه شده اند که این افزایش بیشتر تحت تاثیر حالات روحی و روانی فرد است تا سن افراد و باز نیز افسردگی و ریزش مو رابطه مستقیمی را نشان می دهند.
20. استفاده از دارو های هورمونی: استفاده از این داروها بیشتر در افراد ورزشکار تناسب اندام شایع است که با تغییرات هورمون باعث روند ریزش مو می شود.
21. بی تفاوتی به وزن و سلامت بدن و افزایش بی رویه وزن نیز که از نشانه های افسردگی می باشد.

روند افسردگی و ریزش مو:

رابطه افسردگی و ریزش مو به این صورت نیست که شما بلافاصله بعد از یک تنش عصبی و یا حالات و بیماری افسردگی دچار ریزش مو شوید. زیرا که افسردگی ابتدا بر روح و روان فرد تاثیر گذاشته سپس حالات فیزیکی خود یعنی عدم اشتها، عدم رسیدگی به ظاهر و کاهش تماس با دیگران را بروز می دهد. همین مورد باعث می شود ریشه مو از حالت فاز رشد به حالت استراحت رفته و رشد آن متوقف شود. بعد از 3 ماه از روند توقف رشد موها شروع به ریزش می کنند. البته این روند می تواند با حالت شدید افسردگی، استفاده از داروهای ضد افسردگی و تغییرات هورمون بدن مانند دوران بعد از زایمان تشدید شود.

درمان افسردگی و ریزش مو:

برای درمان این حالت باید ابتدا علائم افسردگی را بدانیم از علائم این بیماری :

1. عدم تعادل در خواب که هم خواب بیش از حد و کم خوابی را شامل می شود.
2. مشکل در دفع ادرار که هم شامل شب ادراری و هم شامل کاهش میزان دفع ادرار می شود.
3. تغییر خلق و خو، مشکلات عصبی
4. بی حالی مزمن و حالت خستگی دائمی
5. سردرد و حالت منگی دائمی و مکرر
6. حواس پرتی و حالت گیجی مکرر
7. از دست دادن رطوبت پوست و خشکی آن
8. عرق کردن بسیار زیاد بدن بدون دلیل خاص
9. عدم تمایل به انجام فعالیت و در صورت انجام عدم لذت بردن از آن
10. استرس بی حد و بی مورد نسبت به تمامی موارد
11. تنگی نفس و عدم توانایی در کنترل احساسات

همانطور که اشاره شد ریزش مو بلافاصله بعد از این علایم ایجاد نمی شود و پس از گذشت مدتی افسردگی و ریزش مو خود را نمایان می سازد. ولی بعد از نمایان شدن این علائم یعنی ریزش مو حالت افسردگی و کاهش اعتماد به نفس فرد تشدید شده و افراد از حضور در اجتماع به شدت امتناع می کنند.

برای درمان افسردگی و ریزش مو بایستی: ابتدا فرد روانکاوی شود و یا در صورتی که خود دلیل و عامل استرس زا را می داند آن عامل را رفع کند این مورد اولین و مهمترین قدم در این راه می باشد. ولی روانکاوی فرد توسط پزشکان متخصص بسیار می تواند کمک کند. از دیگر روش های توصیه شده و مناسب درمان گروهی این افراد با استفاد از الگو های رفتاری، استفاده از داروهای ضد افسردگی در صورت تجویز پزشک(البته همانطور که اشاره این دارو باعث افزایش روند ریزش مو می شود) نیز بسیار می تواند مفید باشد. دوری از محیط های استرس زا، در صورت امکان گرفتن مرخصی شغلی و مسافرت و در کل روندی در پیش گرفته شود که فرد از روزمره گی و عوامل استرس زا به دور باشد. در درمان افسردگی و ریزش مو اطرافیان فرد نقش کلیدی را دارند زیرا آنها می توانند هم در کاهش استرس و هم در پیدا کردن عامل افسردگی فرد کمک شایانی انجام دهند. در مواردی که هورمون تاثیر گذار است مانند دوران بعد از زایمان باید منتظر ماند تا دوران این حالت بگذرد و در صورت عدم بازگشت فرد به حالت اولیه روند درمانی طی شود.

در انتها:

افسردگی و ریزش مو ناشی از آن خوشبختانه در زمره ریزش مو های موقت قرار دارد یعنی برگشت پذیر می باشد. پس بایستی از عامل استرس زا دوری جسته و کمی به اعصاب خود استراحت دهیم. هر چند که در این دوران پر استرس که تمامی جهان با چالش معیشت و اقتصاد و بیماری کرونا دست و پنجه نرم میکنند این کار آسانی نخواهد بود. ورزش هایی مانند یوگا و تمامی ورزش ها باعث ایجاد شادابی و دوری از استرس و اضطراب می شوند. تحقیقات نشان می دهند که خانواده و حضور در اجتماعات نیز می تواند نقش مهمی در کاهش این حالات داشته باشد. آمارها نشان می دهد که حدود 25% افراد کشور ما دچار درجاتی از افسردگی هستند البته این آمارها قبل از بیماری مخوف کرونا بوده است و مشخص است که این آمار حتما افزایش یافته است. البته محققان نسبت به افسردگی پسا کرونا هم هشدار داده اند که باز هم می تواند باعث افزایش حالت افسردگی و ریزش مو شود و چه بسا ریزش مو پس از این بیماری نیز از حالات ریزش مو عصبی محسوب شود.